Από την φετινή μας αγρυπνία των Χριστουγέννων

Το παιδί που χόρτασε τα λιοντάρια - και το ίδιο χόρτασε Φως!

Άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος

 

Όταν ήταν παιδί, τον άγγιξε ο Χριστός και είπε στους μεγάλους: "Αν δε γίνετε σαν παιδιά, δε μπορείτε να μπείτε στη βασιλεία των ουρανών" (κατά Ματθαίον, 18, 1-5). Όταν μεγάλωσε, έγινε άγιος δεσπότης στην Αντιόχεια της Συρίας. Γύρω στο 110 μ.Χ., τον έσυραν δεμένο στη Ρώμη και στο δρόμο δίδασκε και στήριζε πνευματικά τους διωκόμενους χριστιανούς, με πολύτιμα γραπτά, που άφηνε από πόλη σε πόλη!

Στη Ρώμη χόρτασε την πείνα των λιονταριών, το θέαμα χόρτασε τα αιμοβόρα μάτια των θεατών (και τα δικά μας μάτια χορταίνουν με αιματοχυσίες, στην τηλεόραση πια), αλλά ο ίδιος χόρτασε από το θείο Φως, που τόσο είχε αγαπήσει σε όλη τη ζωή του!

 

Τη Κ' (20η) του μηνός Δεκεμβρίου μνήμη του αγίου ιερομάρτυρος ΙΓΝΑΤΙΟΥ του Θεοφόρου.

Όταν  βασίλευε ο Τραϊανός, επίσκοπος στην Αντιόχεια ήταν ο Ιγνάτιος ο Θεοφόρος (=αυτός που φέρει μέσα του τον Θεό). Λένε κάποιοι ότι τον Ιγνάτιο τον πήρε στα άγια χέρια του ο Δεσπότης Χριστός, όταν ήταν ακόμη μικρό βρέφος, κατά την ώρα της διδασκαλίας του.  Σε μια στιγμή, ενώ δίδασκε στα Ιεροσόλυμα, είπε στον λαό:
- Όποιος δεν ταπεινώνει τον εαυτό του σαν αυτό το μικρό παιδί, δεν μπορεί να μπει στην βασιλεία των Ουρανών και όποιος υποδεχτεί ένα απ’ αυτά τα παιδιά στο όνομά μου, εμένα δέχεται.

Αυτά λέγοντας ο Δεσπότης Χριστός μίλησε για την μελλοντική προκοπή  και  πρόοδο του παιδιού, φανερώνοντας ξεκάθαρα την αποστολική του διδασκαλία.

Αυτός, λοιπόν, ο θείος Ιγνάτιος, μαζί με τον Πολύκαρπο, έγινε μαθητής του ευαγγελιστή Ιωάννη. Αργότερα, ο Πολύκαρπος, για τον μεγάλο ζήλο και την αγάπη που έδειξε στον Χριστό, έγινε επίσκοπος Σμύρνης. Ό Ιγνάτιος, χειροτονήθηκε ιερέας από τους ιερούς Αποστόλους, ψηφίστηκε επίσκοπος Αντιοχείας. Από τους αποστόλους έμαθε πολλά που έπρεπε να γνωρίζουν οι ιερείς και μαζί τους κόπιασε πολύ, βασανίστηκε να κηρύττει το λόγο της πίστης και κακοπάθησε ο ζηλωτής των αποστόλων, διδάσκοντας τα  έθνη. Και, τέλος, γενόμενος διάκονος των μυστηρίων του Χρίστου, παραδόθηκε στ' άγρια θηρία και μαρτύρησε με πρωτοφανή αγριότητα, όπως θα γράψουμε παρακάτω.

Μετά την νίκη κατά των Ταρτάρων ο Τραϊανός φούσκωσε από υπερηφάνεια. Έτσι, άρχισε χειρότερο πόλεμο κατά των Χριστιανών, για να τους αναγκάσει να προσκυνήσουν τους θεούς του, επειδή νόμισε ότι αυτοί τον βοήθησαν στην νίκη του κατά των Ταρτάρων. Έστειλε λοιπόν, σ’ όλα τα  κάστρα προσταγές ότι όσοι χριστιανοί δεν θελήσουν να θυσιάσουν στα είδωλα να τους βασανίζουν πρώτα σκληρά και κατόπιν να τους θανατώνουν χωρίς έλεος.

Ο Τραϊανός βρισκόταν στην Αντιόχεια και ετοίμαζε πόλεμο κατά των Περσών και μερικοί του μίλησαν για τον Ιγνάτιο τον Θεοφόρο, ο όποιος δίδασκε τους ανθρώπους να προσκυνούν κάποιον νέο Θεό που πέθανε πάνω στον Σταυρό και την τρίτη μέρα αναστήθηκε. Επίσης, να φυλάνε παρθενία και να μισούν κάθε απόλαυση και καλοπέραση της ζωής. Και το χειρότερο απ' όλα να καταφρονούν τους θεούς και τις διαταγές των αρχόντων.

Όταν τ’ άκουσε αυτά ο Τραϊανός, θύμωσε τοσο  πολύ που δεν μπόρεσε να κρύψει την οργή του. Ποιος τάχα ήταν αυτός ο επίσκοπος που αψηφούσε τις διαταγές του; Ποιός ήταν αυτός ο επίσκοπος που όχι μόνο δεν προσκυνούσε τους θεούς του, αλλά παρακινούσε των άλλους ν’  ασεβούν; Θάνατος σ' αυτόν τον επίσκοπο. Αυτοί οι λογισμοί του, έπρεπε να πραγματοποιηθούν αμέσως. Γι’ αυτό πρόσταξε άγρια τους ακολούθους του:
-    Φέρτε τον αμέσως στο θέατρο. 

Ό Ιγνάτιος, όταν παρουσιάστηκε μπροστά του, δεν  φαντάστηκε ότι θ’ αντιμετώπιζε έναν τόσο σκληρό και απάνθρωπο βασιλιά.

-    Συ είσαι ο Θεοφόρος εκείνος Ιγνάτιος -του λέει ο Τραϊανός με άγριο ύφος- που καταφρονείς τα  προστάγματά μας, διαστρέφεις με την διδασκαλία σου τους Αντιοχείς και παρακινείς τους ανθρώπους να σέβονται τον Χριστό και το χειρότερο να καταφρονούν τους θεούς μας, αναιδέστατε.

Νόμισε ο βασιλιάς πώς έχει μπροστά του ένα στρατιώτη και τον διατάζει να εκτελέσει μια διαταγή του. Όμως η απάντηση του θαρραλέου επισκόπου ήρθε σαν κεραυνός στο κεφάλι του.

-    Αλίμονο! πώς ονομάζεις θεούς τα  άψυχα είδωλα; Ένας είναι ο αληθινός Θεός, ο Ιησούς Χριστός, ο μονογενής Υιός του Θεού, ο όποιος δημιούργησε όλο τον κόσμο· αν τον γνώριζες βασιλιά, θα σου στερέωνε το θρόνο της βασιλείας σου και το στέμμα.

Τέτοια κεραυνοβόλα απάντηση δεν την περίμενε ο Τραϊανός. Γι' αυτό απαντάει στον Άγιο:

-    Άφησε τις πολυλογίες και προσκύνησε τους θεούς. Θα σε κάνω αρχιερέα του μεγάλου Δία, θα σε ονομάσω πατέρα της βουλής και θα σε τιμούν όλοι.

Τέτοιες μεγάλες τιμές οι αυτοκράτορες των Ρωμαίων δύσκολα έδιναν σε κάποιον. Όμως ο επίσκοπος Ιγνάτιος φαίνεται πώς ήταν για τον Τραϊανό ο άνθρωπος που θα εξυπηρετούσε τους σκοπούς του· ν’  αλλάξει την πίστη των Χριστιανών και να επιστρέψουν στην ειδωλολατρία.

-    Βασιλιά, του απάντησε ο άγιος, είσαι γενναιόδωρος και σπουδαία είναι τ’ αξιώματα πού μου προσφέρεις. Τι ανάγκη έχω εγώ από τέτοιες τιμές, πού είμαι ιερέας του αληθινού Θεού, στον όποιο θυσιάζω κάθε μέρα θυσία αινέσεως και είμαι έτοιμος να του θυσιάσω των τον εαυτό μου.

Για την αγάπη του μπορώ να θανατωθώ με οποιονδήποτε τρόπο, γιατί Αυτός ο αθάνατος έπαθε θεληματικά για μένα. Επομένως, ακόμη και αν με παραδώσεις στα θηρία η σε ξίφος η με σταυρώσεις η με οδηγήσεις σε οποιοδήποτε πικρότατο θάνατο, ποτέ  δεν θα προσκυνήσω τα  δαιμόνια· ούτε κανένα θάνατο φοβούμαι και ούτε επιθυμώ πράγματα προσωρινά και επίγεια, αλλά ποθώ και επιθυμώ μόνο τα αιώνια. Μάθε, βασιλιά, πώς όλη μου η σκέψη και η καρδιά είναι στον Χριστό και επιθυμώ να πάω κοντά του με πικρό και επώδυνο θάνατο, επειδή και Αυτός πέθανε από αγάπη για μένα.

Στα λόγια αυτά του αγίου οι συγκλητικοί, για να τον περιγελάσουν, όπως νόμιζαν, του απάντησαν.

-    Τί λες; ομολογείς και συ μαζί μας πώς ο Θεός σου πέθανε; Και αν αυτός θανατώθηκε με τέτοιο εξευτελιστικό τρόπο, πώς μπορεί να ωφελήσει τους δούλους του; 

Ο Ιγνάτιος τους απάντησε με θεία φώτιση. 

- Ο Ιησούς Χριστός, ο Θεός μου και Κύριος, πρώτα έγινε άνθρωπος και για την σωτηρία μας υπέμεινε με την θέλησή του τον Σταυρό και τον θάνατο, αλλά την τρίτη μέρα αναστήθηκε, αφού κατέλυσε την δύναμη του διαβόλου και μας έσωσε από την προπατορική αμαρτία. Και αφού ανέβηκε στους ουρανούς -από τους οποίους κατέβηκε ως άνθρωπος από την αειπάρθενο Μαρία- μας συνανύψωσε και μας χάρισε περισσότερα αγαθά. Ενώ οι δικοί σας θεοί, ως κακούργοι και πονηροί, δεν μπορούν να σας δώσουν κανένα καλό, αλλά σας έδωσαν περισσότερα πράγματα επιζήμια και βλαβερά. Δεν είναι θεοί, αλλά καταστροφικοί και αμαρτωλοί άνθρωποι που πέρασαν την ζωή τους αισχρά, άσχημα και ως υπαίτιοι πολλών θανάτων καταδικάστηκαν με αιώνιο θάνατο. Όπως φαίνεται στα βιβλία σας, ο πρώτος και μεγαλύτερος από τους θεούς, κατά την πλάνη σας, πέθανε στην Κρήτη και τον ενταφίασαν σ’ ένα όρος κοντά στο μεγάλο Κάστρο, το όποιο μέχρι σήμερα εξαιτίας αυτού του τάφου το ονομάζουν Όρος του Δία. Οι χωρικοί το λένε βαρβαρικά Γιούκουτα και οι Ιταλοί Monte Iovis, δηλαδή Όρος του Δία. Ο Ασκληπιός, αφού κατακάηκε από αστραπή, ξεψύχησε. Ο τάφος της Αφροδίτης στην Πάφο μέχρι σήμερα φαίνεται. Ό Ηρακλής πυρπολήθηκε από φωτιά και έτσι όλοι οι υπόλοιποι θεοί σας, ως καταστροφείς και κακοί, χάθηκαν κακήν κακώς με διάφορους τρόπους.

Καθώς διηγούνταν αυτά ο άγιος, ο βασιλιάς και η σύγκλητος φοβήθηκαν να μη φανερωθεί περισσότερο η πλάνη τους και βεβαιωθεί ο σεβασμός προς τον Χριστό και γι’  αυτό αποφάσισαν να τον φυλακίσουν μέχρι να τον εξετάσουν πάλι. Όμως, όλη την νύχτα ο βασιλιάς σκεπτόταν τίι να κάνει, για να γλιτώσει από την παρουσία του Ιγνατίου, ώστε να μην παρασύρει και άλλους Έλληνες στην δική του πίστη ως λόγιος που ήταν. Η διαβολική του σκέψη επικράτησε. Να τον φάνε τα  θηρία, για να εξαφανίσει κάθε ίχνος του αγίου και να μην έχουν τους χριστιανοί κανένα λείψανο του και φέρουν αναταραχή στην ηρεμία της Αντιόχειας. Την σκέψη του αυτήν την συζήτησε και με την σύγκλητο, η οποία την βρήκε σωστή. 

- Βασιλιά, του είπαν οι συγκλητικοί, η σκέψη σου είναι η καλύτερη. Να τον φάνε τα  θηρία, αλλά να τον στείλουμε στην Ρώμη δεμένο και εκεί να τον ρίξουν στα άγρια θηρία, για δύο λόγους. Ο πρώτος, να μη θανατωθεί στην Αντιόχεια και τον δοξάζουν οι φίλοι του, έχοντας τα  κόκκαλά του σε αγιασμό κατά την τάξη και συνήθειά τους. Ο δεύτερος, με ένα τέτοιο δρόμο μακρινό να κακοπάθει, να ταλαιπωρηθεί και να θανατωθεί ως κακούργος σε ξένη γη, ώστε να μην αξιωθεί να έχει καμιά επιμέλεια και ενθύμηση μετά τον θάνατο του. 

Το σατανικό τους σχέδιο, λοιπόν, μπαίνει σ’ εφαρμογή. Τον βγάζουν από την φυλακή και πριν τον στείλουν στην Ρώμη, ξαναδοκιμάζει ο δαιμονισμένος Τραϊανός ν’  αλλάξει την πίστη του αγίου. Με υποσχέσεις και μεγάλα αξιώματα, με πλουτισμό, με φοβέρες για βασανιστήρια και τιμωρίες σκληρές, προσπαθεί να κερδίσει την μάχη. Όμως, δεν μπόρεσε να κλονίσει καθόλου τον «πύργο» της ομολογίας του και γι’  αυτό, απελπισμένος από την αποτυχία του, διέταξε να τον δέσουν και να τον στείλουν στην Ρώμη, προκειμένου να εκτελεστεί η απόφαση που πήραν για τον θάνατο του. 

Αλυσοδεμένος σφιχτά σαν κακούργος, παραδίνεται σ’ ένα στρατιωτικό τάγμα, για να τον οδηγήσει στην Ρώμη, όπου επρόκειτο να τον ρίξουν στο θέατρο, όταν θα είχαν μεγάλη πανήγυρη και πολύ κόσμο, με σκοπό να τον κατασπαράξουν τ’ άγρια θηρία. 

Έτσι, ενώ ο Τραϊανός εκστρατεύει κατά και Περσών, ο άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος οδηγείται στην Ρώμη. Η χαρά του είναι μεγάλη. Από καιρό ποθούσε τέτοιο θάνατο, για να πάει κοντά στον Σωτήρα Χριστό. Ευχαριστούσε μεγαλόφωνα τον Κύριο. Και κάνοντας προσευχή παρακάλεσε για την Εκκλησία, παραδίδοντας στον Θεό την ποίμνη του με δάκρυα στα μάτια και παρακαλώντας τον να τους σκεπάζει και να τους διαφυλάττει στην ευσέβεια μέχρι τέλους. Έπειτα ακολούθησε τους στρατιώτες με χαρά και αγαλλίαση ψυχής. Τι κι αν έφευγε μακριά από το ποίμνιο του; Η σκέψη του, η καρδιά του, η ευλογία του ήταν παντοτινά σ’ αυτούς. Τους αποχωριζόταν σωματικά, αλλά πνευματικά ήταν κοντά τους. Και καθώς απομακρυνόταν από την Αντιόχεια, τα μάτια της ψυχής του ήταν εκεί. Τους έβλεπε και τους ευλογούσε. Στην Σελεύκεια μπήκε σε πλοίο και περνώντας από την Σμύρνη χαιρέτησε τον Πολύκαρπο και τους άλλους επισκόπους και ιερείς, οι οποίοι συγκεντρώθηκαν απ’ όλη την Εκκλησία της Ασίας, για να τον δουν, και ν’  απολαύσουν την γλυκύτατη διδασκαλία του. Και, αφού τους ασπάστηκε όλους, τους παράγγειλε να εύχονται για χάρη του να μην εμποδιστεί ο δρόμος της άθλησής του, αλλά ν’  αξιωθεί να τον φάνε τα  θηρία, ώστε να συναντήσει γρήγορα τον ποθούμενο Κύριο. Αυτά τους είπε ο πάνσοφος, για να γνωρίσουν τον μεγάλο του πόθο και να μην πικραίνονται για τον θάνατο του, γιατί τους έβλεπε πώς ήταν πολύ λυπημένοι και φοβόταν μην στασιάσουν και τον αρπάξουν από τους στρατιώτες και εμποδίσουν έτσι την ποθούμενη οδοιπορία του. Το ίδιο φοβόταν μην κάνουν και οι ευσεβείς στην Ρώμη. Γι’ αυτό, πρόλαβε και τους έστειλε επιστολή γράφοντας αυτά:

- Ιγνάτιος, ο καλούμενος και Θεοφόρος, επίσκοπος στην Αντιόχεια της αγίας Εκκλησίας τού Θεού. Προς την φωτισμένη και ελεημένη από τον Θεό Εκκλησία των Ρωμαίων, την οποία χαιρετώ και ασπάζομαι στο όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, τον οποίο παρακάλεσα να με αξιώσει να δω τ’ αξιοθέατα και σεβάσμια πρόσωπά σας. Αυτή μου την επιθυμία εισάκουσε ο Πανάγαθος Θεός και να, έρχομαι να σας απολαύσω. Παρακαλώ την αγάπη σας να μη μ’  εμποδίσετε από τον ποθούμενο Χριστό, τον όποιο πηγαίνω να συναντήσω. 

Μόνο προσευχηθείτε σ’ Αυτόν να μου δώσει δύναμη, για να είμαι Χριστιανός με τα  έργα και όχι μόνο με τ’ όνομα. Έτσι γράφω και σ’ όλες τις Εκκλησίες ότι θεληματικά και με προθυμία πεθαίνω για τον Κύριο και αφήνω τα  επίγεια και φθαρτά πράγματα, για ν’  απολαύσω τα  άφθαρτα και αιώνια. 

Μη με λυπηθείτε, λοιπόν, αλλ’  αφήστε να με φάνε τα  θηρία, γιατί είμαι σιτάρι του Θεού και πρέπει να μ’  αλέσουν τα  δόντια των θηρίων, για να βρεθώ στον Χριστό άρτος καθαρός και άγιος. Θα παρακαλούσα να κολακεύσετε τα  θηρία να φάνε όλο το σώμα μου, γιατί τότε θα θεωρούμαι αληθινός μαθητής του Χριστού, όταν δεν δει πλέον ο κόσμος το σώμα μου. Τώρα αρχίζω να είμαι μαθητής Χριτού. Ας έρθουν σε μένα αναρίθμητα βάσανα· φωτιά, θηρία, σταυρός και άλλα δαιμονικά βασανιστήρια, αρκεί μόνο να συναντήσω τον γλυκύτατό μου Ιησού Χριστό.

Καλύτερα να πεθάνω γι’  Αυτόν παρά να εξουσιάσω όλα τα  βασίλεια του κόσμου. Γιατί, ποια ωφέλεια παίρνει ο άνθρωπος, αν κερδίσει όλον τον κόσμο και ζημιώσει την ψυχή του ως άθλιος; Συγχωρείστε με, αδελφοί, και μη μ’ εμποδίσετε σάς παρακαλώ από τον θάνατο, αλλ’ αφήστε με ν’  απολαύσω τον ποθούμενο Χριστό μου με τον θάνατο,  καθώς και αυτός σταυρώθηκε για την αγάπη μου. Δεν είναι για μένα φωτιά που αγαπά την ύλη, αλλά περισσότερο νερό ζωής που μου μιλά μέσα μου, λέγοντάς με να πάω προς τον Πατέρα. Δεν επιθυμώ υλικές τροφές που καταστρέφονται ούτε απολαύσεις της τωρινής ζωής αλλά μόνο ουράνιο άρτο, ο όποιος είναι το σώμα του Ιησού Χριστού Υιού του Θεού. Αυτά σας γράφω από την Σμύρνη την εικοστή Σεπτεμβρίου και υγιαίνετε, αγαπητοί, στο όνομα του Χριστού Ιησού του Κυρίου μας. Αμήν. 

Αφού έστειλε την επιστολή, τον πήραν οι στρατιώτες και βάδιζαν από την ξηρά, περνώντας πεζοί από τις Τρωάδα, Νεάπολη, Φιλιππούπολη, Μακεδονία και άλλες περιοχές, όπου σε όλες δίδασκε τον λόγο του Θεού, στηρίζοντας τους επισκόπους και πρεσβυτέρους και νουθετώντας τους νεωτέρους να είναι σταθεροί στην ευσέβεια. Και αφού διέπλευσε το Αδριατικό και Τυρρηνικό πέλαγος, έφτασε στην Ρώμη και παραδόθηκε από τους στρατιώτες στον έπαρχο της πόλης.

Όταν αυτός είδε τα  γράμματα και τις προσταγές του βασιλιά, φυλάκισε αυστηρά τον άγιο. 
Όταν είχαν μεγάλη πανήγυρη, συγκεντρώθηκαν όλοι οι κάτοικοι της πόλης, όχι μόνο για την γιορτή αλλά και για να δουν τον Ιγνάτιο. Η φήμη κυκλοφόρησε παντού, ότι έφεραν τον επίσκοπο Αντιοχείας να τον ρίξουν στα θηρία για διασκέδαση του λαού. Γι’ αυτό το λόγο συγκεντρώθηκαν αμέτρητοι από παντού για να δουν. Τότε τον έφεραν οι στρατιώτες και τον παρουσίασαν στο θέατρο. Ο άγιος, όταν είδε τόσο πλήθος λαού, δεν κλονίστηκε στην πίστη του και στον πόθο για τον Χριστό αλλά με γενναίο και σταθερό φρόνημα είπε:

- Άντρες Ρωμαίοι και θεατές του αγώνα μου, να ξέρετε ότι δεν έκανα κανένα έγκλημα ούτε έφταιξα σε τίποτα, για να είμαι άξιος θανάτου. Αλλ’ αυτόν τον θάνατο τον δέχομαι σήμερα θεληματικά και χαρούμενα, για να συναντήσω τον αληθινό Θεό, τον όποιο διψώ και επιθυμώ ν’ απολαύσω. Και επειδή είμαι σιτάρι δικό του, αλέθομαι από τα δόντια των θηρίων, για να του γίνω άρτος καθαρός και άσπιλος.

Αυτά αφού είπε, παρακάλεσε τα  λιοντάρια και τον κατέφαγαν ολόκληρο, όπως ο ίδιος ποθούσε. Ποια ψυχική δύναμη στ’ αλήθεια είχε ο άγιος μπροστά στα θηρία σε μια τέτοια δύσκολη ανθρώπινη ώρα! Ποια ανείπωτη αγάπη και πόσο πόθο έκρυβε στην καρδιά του και στο σώμα του ολόκληρο ο άγιος, για να υποστεί αυτό το φρικιαστικό θέαμα! Γλυκύτατε Ιησού! Όλα για την αγάπη σου, όχι μόνο ο άγιος Αντιοχείας, αλλά και πλήθος χριστιανών καθημερινά μαρτυρούσαν και μαρτυρούν για το όνομά Σου.

Από το άγιο σώμα του Αγίου δεν έμεινε τίποτε παρά μόνο λίγα μεγάλα λείψανα, τα  όποια συμμάζεψαν οι πιστοί, αφού τελείωσε το θέαμα. Τα ενταφίασαν σε ξένο επίσημο τόπο με όλες τις καθιερωμένες τιμές και μ’ ευλάβεια μεγάλη στις είκοσι Δεκεμβρίου. Μετά από καιρό μετακόμισαν τα  οστά του στην Αντιόχεια. Μαρτύρησε επί Τραϊανού πιθανόν το 109 η 110 μ.Χ.

Λέγεται ότι μετά τον αγιασμένο του θάνατο έκλαιγαν οι πιστοί στην Ρώμη για την στέρησή του και θρηνούσαν απαρηγόρητα με μεγάλο πόνο στον τάφο του, αγρυπνούντες και υμνούντες ακατάπαυστα τ’ άγιο όνομά του. Ο άγιος τους φανερώθηκε σε όραμα και, αφού τους ασπάστηκε, τους φίλησε και τους παρηγόρησε λέγοντας να μην θρηνούν, αλλά περισσότερο να χαίρονται, γιατί είναι με τον Κύριο. Έτσι καταπράυνε την λύπη τους.

Κάποιοι άλλοι πιστοί και ευσεβείς τον είδαν σε όραμα ιδρωμένο, όπως ήταν στον αγώνα της άθλησής του, και προσευχόμενο για την σωτηρία της πόλης και όλων των χριστιανών.

Τέτοιο ήταν το τέλος του Θεοφόρου, οι αγώνες και η αγάπη του για τον Χριστό. Αυτό το μαρτυρεί και ο Ειρηναίος, επίσκοπος Λουγδούνων, άνθρωπος πιστός και αξιόλογος, ο όποιος τον εγκωμίαζε πολύ στα συγγράμματά του και τον μνημόνευε. Ακόμη δε και ο πρόεδρος Σμύρνης Πολύκαρπος, ο όποιος τον ακλουθούσε από κοντά στην πορεία του από την Αντιόχεια στην Ρώμη και είδε με τα  μάτια του όσα έπαθε. Ό Πολύκαρπος γράφει σε μια επιστολή του, για να τονώσει την πίστη και την ευσέβεια και Χριστιανών:

- Σάς παρακαλώ, αδελφοί, να έχετε υπακοή και υπομονή, καθώς είδατε και τον μακάριο Ιγνάτιο και πολλούς άλλους και σ’ αυτόν τον απόστολο των εθνών και διδάσκαλο Παύλο και άλλων που πίστεψαν. Όλοι αυτοί δεν έτρεξαν άσκοπα και χαμένα, αλλά κοπίασαν στην πίστη και δικαιοσύνη τού Θεού. Δεν αγάπησαν αυτόν τον ψεύτικο και αμαρτωλό κόσμο αλλά τον Δεσπότη Χριστό, με τον όποιο και συμμαρτύρησαν. Γι' αυτό και απ’ Αυτόν δοξάστηκαν. Έτσι, λοιπόν, ο θείος Ιγνάτιος, επιθυμώντας να γίνουν τα  θηρία ο τάφος του, κατοίκησε περισσότερο στις ψυχές και φιλόθεων αντρών και όλοι τον είχαν σε μεγάλη ευλάβεια.

Αλλά και ο βασιλιάς Τραϊανός, ακούγοντας αργότερα τις αρετές αυτού του αγίου και ότι γενναία υπέμεινε το μαρτύριο και με χαρούμενο πρόσωπο, ευχαριστώντας τον βασιλιά που του έδωσε τέτοια ευκαιρία να γίνει ευχάριστη τροφή και θηρίων, τόσο πολύ ευλαβήθηκε τον Ιγνάτιο αλλά και τους άλλους χριστιανούς, επειδή εγκρατεύονταν από κάθε κακή πράξη, νήστευαν, προσεύχονταν όλη τη νύχτα και έκαναν άλλες αξιέπαινες πράξεις, ώστε μετάνιωσε για τα  περασμένα και εξέδωσε διάταγμα να μην σκοτωθεί πλέον κανένας χριστιανός από τους ηγεμόνες και τους άρχοντες. Έτσι, όχι μόνο στην ζωή του ο Ιγνάτιος ήταν ωφέλιμος στους χριστιανούς, αλλά και μετά το θάνατο του έγινε καύχημα της πίστης μας στον Χριστό, επίδοση ευσέβειας, παράκληση θλιβομένων, καταφρόνηση της πρόσκαιρης ζωής, εγκράτεια των βλαβερών, καθαρότητα ζωής και διόρθωση σφαλμάτων. Με την χάρη και φιλανθρωπία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού που δοξάζεται με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα, τώρα και πάντα και στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.

 

Η ΦΕΤΙΝΗ ΧΕΙΜΕΡΙΝΗ ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΜΑΣ

Το διήμερο 8 και 9 Δεκεμβρίου εορτάσαμε με κατάνυξη και μεγάλη συμμετοχή ιερέων και ευσεβών χριστιανών προσκυνητών την προστάτιδα της ενορίας μας 
Αγία Θεοπρομήτορα Άννα!
Της πανηγύρεως προεξήρχε ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Θερμοπυλών κ. Ιωάννης  ενώ ιδιαίτερα τιμητική για την ενορία μας ήταν η παρουσία του Γενικού Αρχιερατικού Επιτρόπου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου Συμεών Βολιώτη κατά την Θεία Λειτουργία της πανηγύρεως
Ακολουθούν φωτογραφικά στιγμιότυπα....

Πώς προσεγγίζομε τους αγίους

του Αρχιμ. Ελισαίου,
Καθηγουμένου Ι. Μ. Σίμωνος Πέτρας  

 Ένας πολύσοφος σύγχρονος ιεράρχης είπε τον εξής λόγο: «Είναι μεγάλος άθλος να βρίσκεσαι και να ζεις κοντά σε ένα Άγιο. Απαιτεί μεγάλη ταπείνωση και θέλει άκρα προσοχή». Τον δικαιολογώ απολύτως και συμφωνώ μαζί του. Για ποιό λόγο; Ο Άγιος βρίσκεται σε θέση υπεροχής έναντι του εισέτι αγωνιζομένου να εγγίσει τα κράσπεδα του Θεού. Έχοντας ήδη αποκτήσει τον νουν Χριστού και αγόμενος υπό του Αγίου Πνεύματος, φαίνεται πολλές φορές ακατανόητος για το πώς σκέπτεται και το πώς ενεργεί Φυσικά δεν είναι απαλλαγμένος από τα συγγνωστά πάθη, της ανάγκης του ύπνου, του φαγητού, των σωματικών ασθενειών. Ούτε πάλι στολίζεται με όλα μαζί τα χαρίσματα του Θεού, αφού κατά τη χωρητικότητα της ιδιοπροσωπίας του δέχθηκε και το πλήρωμα των ειδικών χαρισμάτων, όπως αναλύει σε βάθος και με οξυδέρκεια ο όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής. Όμως, και στο πεδίο των φυσικών και συγγνωστών παθών διαφέρει ο Άγιος από τον μη άγιο στην αντιμετώπισή τους, που είναι πάντα σύμφωνη με το θέλημα του Θεού και ενεργείται στο επίπεδο του Πνεύματος.

 Με την προϋπόθεση αυτή, όποιος βρίσκεται κοντά ή πλησιάζει ένα Άγιο, για να μη σκανδαλισθεί από την εν γένει βιοτή του, πρέπει να είναι απαλλαγμένος από κάθε είδος υπερηφάνειας και ανθρωπαρέσκειας. Νομίζω ότι πάμπολλες φορές πλησιάζομε χαρισματούχους ανθρώπους ή για να έχουμε κάποια επίφαση νομιζόμενης αυτοαγιότητος κατά εκπομπή ή για να καυχιόμαστε πως εμείς αξιωθήκαμε και είχαμε συζητήσεις και εμπειρίες μαζί του, ή ότι με τη μία αυτή επίσκεψη πήραμε από τη χάρι του και αυτομάτως γίναμε και πνευματικοπαίδια του, κρύβοντας έτσι πολύ τεχνικά αισθήματα κρυφής μειονεξίας, ύπουλης ζηλοφθονίας ή και παιδικής ανοησίας μας … Λησμονούμε το «ει ήτε τέκνα του Αβραάμ, εποιείτε αν τα έργα του Αβραάμ» … Δηλαδή, δεν γινόμαστε άγιοι εξ επαφής, ούτε αυτοστιγμιαίως.

 Όταν, λοιπόν, προσεγγίζουμε ένα Άγιο με πνεύμα ταπεινής μαθητείας, παρέχομε στον εαυτό μας την αρίστη ευκαιρία να μετατεθούμε στον άλλο αέρα, τον του Πνεύματος του Θεού, υπό του οποίου ο Άγιος άγεται και φέρεται και ως εκ τούτου οιονεί αποτελεί έμπνουν και ζων Ευαγγέλιο. Βλέποντας έτσι και συγκρίνοντας το ιδικό του ύψος και την ιδική μας πνευματική πτώχεια, θα ταπεινωθούμε περισσότερο και θα ανοίξουμε την καρδιά μας να δεχθεί τον αναπαυόμενον εν τοις ταπεινοίς την καρδίαν, προφυλάσσοντάς μας από την πιο επικίνδυνη μορφή πνευματικού πολέμου, την αυτάρκεια και την μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μας, την κενοδοξία.

Εξάλλου, όταν πλησιάσουμε την αγία μορφή με πνεύμα πνευματικής αυτοδικαιώσεως και περιέργειας ή και εν μέρει αισθήσεως πληρότητος πνευματικής, κινδυνεύουμε να πέσουμε στη παγίδα της απορρίψεώς του, όταν αυτά που τυχόν θα μας πει και συμβουλεύσει έρχονται σε αντίθεση με την ιδεατή εικόνα που μόνοι μας ζωγραφίσαμε για τον εαυτό μας. Κατεβάζοντας τον Άγιο στα δικά μας μέτρα και κρίνοντάς τον με κριτήρια χαμηλής πνευματικότητος ή και κοσμικότητας ακόμη, είναι απόλυτα σίγουρο ότι θα στρέψουμε περιφρονητικά τα νώτα μας, μη μπορώντας να προσοικειωθούμε την σκληρότητα των λόγων του, που είναι ωστόσο κριτικοί των εσωτάτων εννοιών και ενθυμήσεων μας.

Με το πρίσμα αυτό μπορούμε να εξετάσουμε και την στάση μας έναντι στην ανάγνωση των Βίων των Αγίων. Τα μεν υπερφυσικά γεγονότα ταπεινώνουν τον ταπεινό περισσότερο, τον δε υπερήφανο οιηματία τον κάνουν να τα θεωρήσει ή αδύνατα να πραγματοποιηθούν ή να τους αποδώσει την μομφή των μυθικών διηγημάτων, χρήσιμων μόνον για ανθρώπους με μειωμένη πνευματική αντίληψη και Ικανότητα … Δίκοπο μαχαίρι!

 

 Ζώντας στο Άγιον Όρος πάνω από τρεις δεκαετίες και καταργώντας τον τόπο με τον τρόπο μου, έχω διαπιστώσει αρκετές φορές την διάθεση των επισκεπτών ή προσκυνητών να συναντήσουν μια φωτισμένη μορφή αποβλέποντας ωστόσο να συναντήσουν ένα μάγο ή έστω ένα θαυματουργό ή διορατικό και προορατικό, περιορίζοντας ή μάλλον υποτιμώντας και αχρειώνοντας έτσι πολύ το πεδίο της εν Χριστώ αγιότητος. Δεν φαίνεται με την έρευνα και σχέση αυτή να επιδιώκουμε τόσο την κάθαρση των παθών μας και τον αγιασμό «ου χωρίς ουδείς όψεται τον Κύριο», όσο το να χορτάσουμε την εγωιστική περιέργειά μας, που αν δεν το πετύχομε, αρχίζουμε να αμφιβάλλουμε για την δυνατότητα υπάρξεως σήμερα Αγίων και μπορεί να καταλήξουμε στη βλασφημία του Αγίου Πνεύματος ισχυριζόμενοι ότι χάθηκαν σήμερα οι Άγιοι, λες και η αγιότητα «βγαίνει στο παζάρι», κατά έκφραση αγιορείτικη ή «κτυπά κουδούνια».

 Ο μακαρίτης παπα-Εφραίμ Κατουνακιώτης έλεγε: «Αλλοίμονο στον άγιο που βγήκε η φήμη του μέχρι την Αθήνα» ή «με την κατάρα του Θεού και την ευχή του διαβόλου διαδόθηκε ότι είμαι άγιος» …

Τελευταία φορά που επισκεφθήκαμε τον μακαριστά γέροντα Παΐσιο, πριν βγει από το Όρος για το νοσοκομείο, τον βρήκαμε πολύ αρπαγμένο.

«Γιατί, γέροντα, είσθε έτσι;», τον ρώτησα.

«Τί να μην είμαι, ευλογημένη ψυχή, εκεί πέρα, ας υποθέσουμε να πούμε; Τρελάθηκε ο κόσμος! Άγιο με ανεβάζουν, άγιο με κατεβάζουν. Εμένα και τον παπα-Εφραίμ στα Κατουνάκια. Ο παπα-Εφραίμ είναι Άγιος και μεγάλος μάλιστα. Εγώ τί παλιοσκουριασμένος τενεκές, να πούμε, είμαι, να με ελεήσει ο Θεός … Ξέρετε, αυτή τη στιγμή στο Άγιον Όρος ζούνε πενήντα άγιοι και μεγάλοι άγιοι. Αλλά είναι έξυπνοι, όχι σαν και μένα τον βλάκα που βγήκε το όνομά μου και βλέπετε τί τραβάω καθημερινά» (περίμεναν στις καστανιές να τον συναντήσουν αρκετές δεκάδες επισκέπτες). «Παρακαλούν, λοιπόν, τον Χριστό μας και του λένε: Μη μας δοξάσεις εδώ κάτω, κράτα το στεφάνι για την άλλη ζωή. Και ο φιλότεκνος Πατέρας, να πούμε, ακούει τα φιλότιμα παιδιά Του και τους κάνει την χάρη. Ξέρετε, όμως; Εμείς εδώ από την ανατολική πλευρά του Όρους έχομε υγρασία και δεν ευδοκιμεί η αγιότητα τόσο καλά. Γι’ αυτό έχομε μόνο δεκατέσσαρες. Εσείς από την άλλη μεριά που σας βλέπει περισσότερο ο ήλιος έχετε τριανταέξι» …

Τα λόγια αυτά του πολυπονεμένου και πολυχαρισματούχου οσίου των ημερών μας κατ’ επανάληψιν τα βεβαιώθηκα εμπειρικά, συναντώντας χωρίς προγραμματισμό και ειδική έρευνα αγίους και μάλιστα μεγάλων πνευματικών μέτρων. Βρίσκονται και στα Κοινόβια, βρίσκονται και στην Έρημο. Ποικιλία μορφών και χαρισμάτων! Το μεγάλο τους και κοινό μυστικό είναι αυτή η επίμονα επιδιωκόμενη κρυφιότης από εκείνη την εμπορική αίσθηση της αγιότητος που έχομε οι πολλοί, αλλά και η βα­θύτατη ταπείνωση και η χειρότερη εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους – το ελκτικό άλλωστε σημείο της οργιαστικής Χάριτος του Κυρίου.

Τον Λωτ δεν τον πείραξε ο ασφυκτικός σοδομιτικός περίγυρος να διακριθεί στην τήρηση των εντολών του Θεού. Ούτε τον Μωϋσή επηρέασε η φαραωνιτική και ειδωλομανούσα Αίγυπτος. Τί, όμως, ωφέλησε τον Γιεζή που ζούσε κοντά στον προφήτη Ελισαίο ή τους υιούς ‘Ηλεί που «ήσθιον εκ των θυσιών του ιερού»; Ακόμη, σε ποιό σημείο βλέπομε να ωφελήθηκε από την τριετή συμβίωσή του με την περί τον Κύριο δωδεκάριθμη αποστολική χορεία ο άθλιος Ιούδας; Άλλωστε του τα ψάλλομε κάθε Μεγάλη Παρασκευή, χωρίς ωστόσο να αισθανόμαστε ότι πολλές φορές βρισκόμαστε σε παράλληλη μ’ αυτόν πορεία εμείς οι ίδιοι … Καλό είναι να συναντούμε Αγίους, δύσκολο όμως να τους προσεγγίζουμε όπως αρμόζει.

 Η τάση της «γεροντολαγνείας», όπως ονομάζεται από συγχρόνους μας εκκλησιαστικούς παράγοντες, δηλαδή το να γυρίζουμε όλη την οικουμένη και να ψάχνουμε για διορατικούς και φωτισμένους Αγίους, παίρνοντας από όλους συμβουλές και μη εφαρμόζοντας καμία απ’ αυτές, είναι και πρόβλημα σοβαρό, είναι και αφορμή κάποιας μορφής αισιοδοξίας. Πρόβλημα παραμένει, αν περιθριγκωθεί(=περιφραχθεί) από αυτού του είδους την αναζήτηση φτωχής και μη ιάσιμης ανθρωποπαθούς θαυματουργίας, στα ίδια μέτρα των πολυπληθών απατεώνων μάγων και των γιόγκι.

 Αφορμή χαράς και ελπίδος, γιατί φαίνεται μια ακτίνα αναζητήσεως του τελείου προτύπου στην πορεία της ζωής μας, οπότε και ο όρος «γεροντολαγνεία» χάνει αμέσως το περιεχόμενό του, αφού εμπίπταμε στα κανονικά και παραδοσιακά όρια της απαραίτητης προσωπικής μας σχέσεως με ένα πεπειραμένο και φωτισμένο πνευματικό οδηγό, απ’ τον οποίο πλησιάζοντάς τον προσδοκούμε βοήθεια για να ξεπλύνουμε τον ερειπωμένο χιτώνα της ταλαίπωρης ψυχής μας και να βιώσουμε ορθόδοξα και ταπεινά το μυστήριο της πνευματικής σχέσεως του διδύμου Γέροντας-υποτακτικός.

Στο σημείο πάλι αυτό είναι αναγκαίο να κάνουμε κάποια μικρή παρατήρηση. Στη προσπάθειά μας να βρούμε «άγιο» πνευματικό καθοδηγητή, αν τα πνευματικά αισθητήρια μας είναι εισέτι αγύμναστα, μπορεί αντί ποιμένος να βρεθεί ξαφνικά μπροστά μας λύκος, οπότε σε συνδυασμό με μια διαστρεβλωμένου τύπου υπακοή που εγγίζει τα όρια από μεν την θέση του «αγίου» πνευματικού της ψυχαναγκαστικής καταδυναστεύσεως της προσωπικότητος του πιστού, από δε την θέση του αναζητούντος την επίμονη αίσθηση απολύτου παραιτήσεως από κάθε ανάληψη προσωπικής του ευθύνης για την περαιτέρω πνευματική του πορεία και τελεία εγκατάλειψη στη βούληση του πνευματικού, τότε το αποτέλεσμα αυτής της προσεγγίσεώς του με μακροχρόνιες και πολλές ελπίδες ευρεθέντος «αγίου Γέροντος» θα είναι καταστρεπτικές για την προσωπικότητα του υποτακτικού. Και έχουμε πάμπολλα τέτοια παραδείγματα. Δυστυχώς …

 Επίσης πρέπει να γίνει σαφής διάκριση μεταξύ των όρων «υπακοή» και «συμβουλευτική γνώμη». Διότι η μεν υπακοή, που κατά κόρον ζητούν οι εν τω κόσμω πνευματικοί από τους κοσμικούς πιστούς, είναι καθαρά μοναχική αρετή, που δίνεται αυτοθέλητα ως υπόσχεση ενώπιον Θεού και ανθρώπων κατά την διάρκεια της μοναχικής κούρας και οφείλεται ισοβίως προς τον συγκεκριμένο Γέροντα του μοναχού, η δε συμβουλευτική γνώμη που δίνει ο κάθε μη μοναχός πνευματικός σε κοσμικούς πιστούς, δεν ενέχει το στοιχείο της υποχρεωτικής τηρήσεως της συμβουλής, άσχετα αν είναι η σωστή ή όχι και ως εκ τούτου έχει τελείως διαφορετικό χαρακτήρα και περιεχόμενο.

Στο σημείο αυτό μπλέκονται επικίνδυνα στις μέρες μας οι δύο όροι και έχουμε περιπτώσεις και νεαρών εγγάμων διακόνων ακόμη που αναλαμβάνουν ανεύθυνα ρόλο μεγάλου γέροντος και δη και ηλικιωμένων ανθρώπων με συμπεριφορά απαράδεκτης καταδυνάστευσης του προσώπου. Μάλιστα η τεκμηρίωση του «γεροντικού» αυτού ρόλου βρίσκει εύκολα υλικό στα πνευματικά βιβλία, που η μελέτη και η κατανόησή τους απαιτούν ωστόσο κάποιες βασικές γνωστικές προϋποθέσεις και αφορούν μόνο και μόνο Μοναχούς που υποσχέθηκαν ισόβια υπακοή -όχι υποταγή. Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργείται μία κατάσταση μπερδεμένη και οι άνθρωποι να ζουν με μια παράξενη και ιδιότυπη πνευματικότητα, φορτωμένοι πέρα από τα προσωπικά τους προβλήματα και με τις αντιευαγγελικές και ενίοτε και σχιζοφρενικές εντολές των «φωτισμένων γερόντων», στις οποίες ενίοτε εύκολα διακρίνεται το ψυχολογικό φαινόμενο της μεταβίβασης. Όσα εμείς δεν τα κάνουμε από ανικανότητα ή από αίσθηση πνευματικής μεγαλειότητας, τα απαιτούμε από τους δυστυχείς «υποτακτικούς» μας. Και όταν φθάνουν κάποτε συντετριμμένοι και απελπισμένοι σε κάποιον νορμάλ πνευματικό, αν ποτέ προλάβουν να φθάσουν, δεν έχουν την παραμικρή δύναμη επανορθώσεως των όσων γκρεμίστηκαν άπαξ διαπαντός και τελεσιδίκως μέσα τους …

Στοιχείο επικίνδυνο για τη δημιουργία αγαθών σχέσεων με άγιο πρόσωπο είναι και η προσπάθεια μιμήσεως εξωτερικών χαρακτηριστικών του, όπως το ντύσιμο, η ομιλία, το ψάλσιμο, η άσκηση. Η προσπάθεια αυτή, όσο και αν φαντάζει φυσιολογική, ενέχει μεγάλο κίνδυνο απολυτοποιήσεως αυτών των εξωτερικών στοιχείων, που ωστόσο δεν αποτελούν αναγκαστικά μέσα ελεύσεως στην καρδιά του μιμούμενου των χαρισμάτων του Αγίου που θέλει να μιμείται. Άλλωστε δεν είμαστε όλοι για όλα, ούτε έχομε κοινές τις φυσικές και πνευματικές δυνατότητες προσλήψεως των αγαθών του Θεού, που με κανένα τρόπο δεν εξαναγκάζεται να μας αναδείξει αγίους με την υιοθέτηση ξηρών τύπων, έστω και αυτών με τους οποίους εκφράζονται οι Άγιοι. Εξάλλου άλλο η μοναχική ζωή, άλλο η εν τω κόσμω πορεία.

 Ο μακαριστός Μητροπολίτης Κοζάνης είπε κάτι πολύ σοφό: «Τα των αγίων είναι όλα θαυμαστά και αξιέπαινα, όχι όμως και αξιομίμητα». Ρήση πατερική, αφού μελετώντας τα Συναξάρια διαπιστώνομε πόσο διαφορετικοί χαρακτήρες είναι ο κάθε Άγιος από τον οποιοδήποτε άλλο, κατά το παύλειο «αστήρ αστέρος διαφέρει εν δόξη». Και όμως, όλοι είναι άγιοι. Και οι Μάρτυρες και οι ασκητές. Και οι ποιμένες στον κόσμο και οι στυλίτες της ερήμου. Και οι κοινοβιάτες και οι σπηλαιώτες. Και οι άγαμοι και οι έγγαμοι. Και οι από κοιλίας μητρός ηγιασμένοι και οι εν εσχάτη ώρα μετανοήσαντες. Ο Φιλάνθρωπος Κύριος όλους μας αγκαλιάζει και μας αποδέχεται, εξαγιάζοντας τα προσωπικά μας στοιχεία που απαρτίζουν την ιδική μας και μοναδική ιδιοπροσωπία. Δεν μας μεταποιεί σε άβουλα όργανα.

 Δεν νομίζομε πως το θέμα της προσεγγίσεως των Αγίων τελειώνει εδώ. Άλλωστε, διαβάζοντας τους Βίους των Αγίων, που είναι ένας άλλος τρόπος προσεγγίσεως του στοιχείου της Εκκλησιαστικής αγιότητος, μη εμποδιζόμενης από τοπικά ή χρονικά εμπόδια, κάθε φορά μπορεί να επισημάνουμε κάτι το διαφορετικό, που μέχρι τότε δεν το είχαμε προσέξει· και μια ασήμαντη φαινομενικά λεπτομέρεια του βίου μπορεί να γίνει αφορμή συγκλονιστικής επαναδιαχαράξεως της πνευματικής μας πορείας και αξιολογήσεως των στόχων μας,

 Για να επανέλθουμε στον αρχικό αφορισμό, είναι απολύτως αληθές ότι χρειάζεται πολλή ταπείνωση, αλλά και ειδικός φωτισμός από τον Τρισάγιο Κύριο να προσεγγίζουμε οικοδομητικά και όπως πρέπει ένα Άγιο. Άλλωστε δεν είναι μία σμικρογραφία του απολύτου Αγίου και της πρώτης πηγής της αγιότητος, του Τριαδικού Θεού μας; Όπως για να πλησιάσουμε σωστικά τον Κύριο, τον εν αγίοις αναπαυόμενον, χρειάζεται να έχουμε στη ψυχή μας τον αγνό φόβο Του, διότι είναι πυρ καταναλίσκον, μπροστά στην αίσθηση του οποίου και ο Αβραάμ και ο Ησαΐας και ο Ιώβ εδειλίασαν σφόδρα, κατά τον ίδιο τρόπο μία απρόσεκτη και ασεβής προσέγγιση ενός Αγίου ανθρώπου μπορεί να αποβεί θανατηφόρος πνευματικώς εγγισμός, όπως αυτός της Κιβωτού της Διαθήκης από τον γνωστό Οζά κατά την πανηγυρική επαναμεταφορά της στη Σιών.

 Αντί, λοιπόν, να ψάχνουμε φιλοπερίεργα για Αγίους, προτιμότερο είναι, αλλά και ασφαλέστερο, να πλησιάζουμε στα Μυστήρια της Αγίας Εκκλησίας μας εν ταπεινώσει και αισθήσει της παναναξιότητός μας και να ζητούμε αδιαλείπτως το μέγα έλεος του Κυρίου, που διαχρονικά μας προστάζει «Άγιοι γίνεσθε, ότι εγώ άγιος Κύριος ο Θεός». Μ’ αυτό τον τρόπο και οι σύγχρονοι Άγιοι Πατέρες Τον πλησίασαν και έγιναν φωστήρες λάμψαντες και έως αιώνων μέλλοντες να λάμπουν στο νοητό στερέωμα της Εκκλησίας. Ζώντες εν σώματι υπήρξαν γνήσιοι φίλοι του Θεού και στήριξαν και παρεκάλεσαν πλήθη λαού του Κυρίου. Τώρα από τους ουρανούς κατεβάζουν σύννεφα θείων δωρεών στους πιστούς με τα ποικίλα θαύματα που επιτελούν καθημερινά σε όσους προσπίπτουν και ζητούν τις ευεργετικές ικεσίες τους προς τον Κύριο ή μελετούν τις θαυμαστές βιογραφίες τους.

 Εν τέλει και ο Γέρων Ιωσήφ ο ησυχαστής και ο Αμφιλόχιος της Πάτμου και ο Φιλόθεος της Πάρου και ο Γεώργιος της Σίψας και ο Ιερώνυ­μος της Αναλήψεως και ο Γερβάσιος των Πατρών και ο Επιφάνιος των Αθηνών και ο Πορφύριος των Καυσοκαλυβίων και ο Εφραίμ Κατουνακιώτης και ο Παΐσιος της Παναγούδας και ο Ιάκωβος του Οσίου Δαβίδ και ο Σωφρόνιος του Έσσεξ και ο παπα-Δημήτρης Γκαγκαστάθης και ο Δαμασκηνός του Μακρινού και ο Γαβριήλ Διονυσιάτης και ο Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης και ο Αρσένιος και ό παπα-Χαράλαμπος του γερο-Ιωσήφ και ο Γέροντας Ιουστίνος του Τσέλιγιε ή ο γερο-Κλεόπας της Ησυχαστρίας και ει τι έτερος … Όλοι υπήρξαν και είναι Άγιοι και μεγάλοι, αλλά κανείς δεν μοιάζει με κάποιον άλλον. Ο καθένας έχει το προσωπικό του χρώμα στον άγιο βίο του. Αυτή είναι η αριστοκρατία του Τρισάγιου Θεού μας!

Μας σέβεται εις το έπακρον και μας αγιάζει ολοτελώς, όταν παραδοθούμε ταπεινά και χωρίς κρατούμενα στο θέλημά Του, μη περιμένοντας οποιονδήποτε δουλικό μισθό για τα «κατορθώματα» μας, ούτε φωτοστέφανο δόξης και αγιότητος, παρά μόνον εκζητούντες με τελωνικό αίσθημα μετανοίας και συντριβής το μέγα και πλούσιον έλεος της φιλανθρω­πίας Του, όπως έκαναν και όλοι οι φανεροί και αφανείς Άγιοι της Εκκλησίας μας, ων ταις ευχαίς ελεήσαι και σώσαι ημάς Κύριος ο Θεός. Αμήν.

Με αφορμή την επίσημη Αγιοκατάταξη του Αγίου (πλέον) Γέροντος Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου!

 ΑΓΙΕ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ ΠΟΡΦΥΡΙΕ ΠΡΕΣΒΕΥΕ ΥΠΕΡ ΗΜΩΝ

Γέρων Πορφύριος: «Δεν μου αρέσει να προφητεύω» 

Σε μια εποχή που όλο και περισσότερος κόσμος νιώθει την ανάγκη, εξαιτίας της βαθύτατης κρίσης που πλήττει την ανθρωπότητα, να ασχοληθεί με εσχατολογικά γεγονότα όπως αυτά περιγράφονται στην Αποκάλυψη του Αγίου  Ιωάννου του Θεολόγου αλλά και όπως με τη Χάρη του Θεού αποκαλύφθηκαν στους Προφήτες, στους Πατέρες της Εκκλησίας αλλά και σε σύγχρονους αγίους γέροντες όπως ο Γέρων Παΐσιος, πρέπει να σταθούμε ιδιαίτερα στη στάση του Γέροντα Πορφυρίου και να αποκωδικοποιήσουμε γιατί ένας τόσο μεγάλος Άγιος της εποχής μας, ενώ γνώριζε με ακρίβεια και λεπτομερέστατα για όλα όσα ζούμε και που έρχονται, εν τούτοις απέφευγε να μιλάει για αυτά.

Πρέπει να μας προβληματίσει ιδιαιτέρως γιατί ο γέροντας δεν μίλησε καθόλου για τα επερχόμενα, αλλά αποκάλυψε μόνο τα αναγκαίως απαραίτητα και σε συγκεκριμένους ανθρώπους.

Ο βασικός πυρήνας της σκέψης του Γέροντα Πορφυρίου ήταν ότι ο κόσμος είναι ανάγκη να εμπεδώσει και να καλλιεργήσει την αγάπη προς το δημιουργό του, όχι μέσα από το φόβο των μελλούμενων, αλλά μέσα από μια ανιδιοτελή σχέση, όπως ο στοργικός πατέρας προς το παιδί του.

Γιατί η ενότητα που ήταν η μεγαλύτερη παρακαταθήκη του Χριστού προς τους Αποστόλους, μπορεί να εξασφαλισθεί όταν το παιδί ενωθεί με τον πατέρα δια της αγάπης πρωτίστως και όχι δια του φόβου.Ο Γέρων Πορφύριος παρομοίασε ευστόχως την εποχή που ζούμε όπως τα χρόνια λίγο πριν έλθει ο Χριστός.

Τι επικρατούσε τότε; Μια ρωμαϊκή «ειρήνη» στην εξουσία, η ειδωλολατρία, ένα ιερατείο αλλοτριωμένο από τα πάθη της εξουσίας, υποκριτικό χωρίς να ωφελεί αντιθέτως να απομακρύνει τον κόσμο από τον Θεό και τέλος υπήρχε μια μικρή μερίδα αγνών και αγαθών ανθρώπων.

Όλα αυτά περιγράφουν το σήμερα με λεπτομέρεια και η επανάληψη της ίδιας εποχής  προφανώς πρέπει να μας προβληματίσει εντόνως.

Πριν από τον Χριστό υπήρξαν προφητείες για τον ερχομό Του αλλά και προειδοποιήσεις για μετάνοια στο λαό του Θεού, όπως στην περίπτωση του Ιωνά και της Νινευή.

Ωστόσο αυτές οι προφητείες στάλθηκαν από τον Θεό για εκείνους τους λίγους αγνούς και αγαθούς ανθρώπους κάθε εποχής, όπως προανέφερα, γιατί είχαν την καλή προαίρεση να δεχθούν τα μηνύματα και να γνωρίζουν τι θα πράξουν.

Με αυτό το σκεπτικό ενεργούσε και ο Γέρων Πορφύριος καλώντας τους ανθρώπους να πλησιάσουν από αγάπη στον Χριστό και όχι από τον φόβο φοβερών γεγονότων.

Γνώριζε αλλά δεν έλεγε. Μιλούσε λακωνικά και κωδικοποιημένα και γνώριζε ότι υπήρχε στην εποχή του μεγάλο χάσμα στην πνευματικότητα των ανθρώπων του Αγίου Όρους με τον έξω κόσμο.

Για αυτό το λόγο είχε στείλει άνθρωπο να ειδοποιήσει τον Γέροντα Παΐσιο να πάψει πλέον να μιλάει για τον αντίχριστο, το χάραγμα, επικείμενους πολέμους κλπ.

Όχι γιατί ήταν λάθος αυτά που με Θεία φώτιση είχε πληροφορηθεί ο Γέρων Παΐσιος, αλλά γιατί τα πνευματικά μέτρα του κόσμου είναι σε τέτοια επίπεδα που ο φόβος δεν θα είχε κανένα ουσιαστικό  αποτέλεσμα και ήταν αναγκαία η προσέγγιση μόνο δια της αγάπης του Χριστού.

Διότι  αν άνθρωπος αγαπήσει τον Θεό, τότε ο Θεός όταν αλλάζουν οι άνθρωποι αλλάζει και Εκείνος την ιστορία. Το ίδιο έγινε και στην επικείμενη καταστροφή της Νινευή.

Ο ίδιος ο Γέροντας Πορφύριος τις τελευταίες ημέρες του τόνιζε την ηθική κατάπτωση και εξαθλίωση που έχουμε περιέλθει ως λαός και τόνιζε στα πνευματικά του τέκνα να βρουν τον στίχο της Παλαιάς Διαθήκης που λέει «ιμάτιον έχεις, αρχηγός ημών γενού».

Εκεί μας έλεγε ότι περιγράφεται η σημερινή κατάσταση ανάγλυφα. Ίδιες καταστάσεις του «παλαιού Ισραήλ» με τον «νέο Ισραήλ» [=τους χριστιανούς] και ίδια συμπτώματα.

Ο «παλαιός Ισραήλ» έχασε την ενότητα του με τον Θεό και ο «νέος Ισραήλ» έχασε αυτήν ακριβώς την πορεία ενότητας με τον Χριστό.

Αυτή ήταν και η μεγάλη λαχτάρα του Γέροντα και την υπηρέτησε κυριολεκτικώς μέχρι τελευταίας πνοής.

Η Αρχιερατική Προσευχή του Χριστού «Ίνα ώσιν εν» ήταν αυτή που υπηρέτησε ο Γέροντας όσο ζούσε και με αυτή κοιμήθηκε στα χείλη. Γιατί γνώριζε ότι η ανθρωπότητα διασφαλίζοντας την ενότητα με τον Χριστό δεν θα είχε ποτέ να φοβηθεί ούτε πολέμους, ούτε αντίχριστο.

Αντιθέτως σήμερα προσεγγίζουμε το κακό και εξετάζουμε τα επερχόμενα ως αναπόφευκτο κακό. Εκεί χάνουμε όλη την ουσία.

Οι πόλεμοι, οι επικείμενες συμφορές και γεγονότα είναι το ύστατο φάρμακο στην αποστασία του ανθρώπου και για αυτό ο Γέρων Πορφύριος έλεγε ότι: «Η Αποκάλυψη γράφτηκε για να μην γίνει».

Γιατί η Αποκάλυψη έχει ως σκοπό την προειδοποίηση και ο τρόπος να αποφευχθεί είναι μόνο αν υπηρετήσουμε την ενότητα που μας άφησε ο Χριστός ως παρακαταθήκη

Αυτή είναι η θεραπευτική αγωγή στον ασθενή, γιατί αν η ασθένεια προχωρήσει, τα γεγονότα της Αποκάλυψης θα είναι ο ακρωτηριασμός που προκαλεί ο ιατρός όταν χτυπήσει η γάγγραινα. ["Ν": Δυστυχώς, δε βλέπουμε αυτή τη μετάνοια που προτείνει ο άγιος Γέροντας].

Έλεγε ο Γέροντας: «Η εποχή μας είναι σαν την εποχή του Χριστού. Και τότε ο κόσμος είχε φθάσει σε μία αθλία κατάσταση. Ο Θεός, όμως μας λυπήθηκε. Και τώρα δεν πρέπει ν' απελπιζόμαστε. Βλέπω μέσα από τη συμφορά να εμφανίζεται κάποιος πολύ σπουδαίος άνθρωπος του Θεού, ο οποίος θα συνεγείρει και θα ενώσει τον κόσμο προς το καλό»

Είναι από τις ελάχιστες φορές που ο γέροντας μίλησε για αυτά που ζούμε και που έρχονται. Τόνιζε ότι αλλάζει η δικαιοσύνη του Θεού και ότι η κατάστασή μας είναι αθλία.

Έβλεπε όμως το έλεος Του Θεού για μία ακόμη φορά να επισκέπτεται την ανθρωπότητα. Το ίδιο έλεγε και ο Γέρων Παΐσιος όταν επισκέπτες τον πλησίαζαν με έκδηλη αγωνία για τα επερχόμενα και όταν τον ρωτούσαν πότε θα έρθει η οργή του Θεού. Εκείνος έλεγε ότι «Θα πρέπει να ζητούμε να έρθει το έλεός Του και όχι η οργή Του».

Αυτό έχει ανάγκη η ανθρωπότητα και έτσι πρέπει να προσεγγίζει αυτά που είπαν οι Άγιοί μας. Αυτά που προφητεύθηκαν για τις μέρες μας, αφορούν εκείνους τους λίγους, που όπως προ Χριστού, έχουν την προαίρεση να υπηρετήσουν την εν Χριστώ ενότητα.

Οι φυλλάδες, ο ξένος τύπος, κανάλια και ηλεκτρονικά ΜΜΕ, ασχολούνται συστηματικά με το  τι είπε ο Γέρων Παΐσιος και άλλοι σύγχρονοι γέροντες. Δεν γνωρίζω αν το κάνουν για λόγους διαφημιστικούς, εμπορικούς κλπ. Πρέπει όμως να προβληματιστούμε. Να προβληματιστούμε για να αναζητήσουμε την ουσία μέσα σε όλα αυτά.

Το 2009 επισκεπτόμενοι την Ρωσία, μέσα στα πλαίσια  της προσπάθειας έκδοσης των επιστολών του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Καποδίστρια, συναντηθήκαμε με υψηλόβαθμο στέλεχος της Κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Με έκπληξη άκουσα μια ερώτηση που σχετίζεται με όλα τα παραπάνω.

Με ρώτησε :

- Γέροντα Γεώργιε, οι πατέρες στο Άγιον Όρος λένε ότι θα γίνει πόλεμος Ρωσίας Τουρκίας για την Κωνσταντινούπολη. Εσείς τι λέτε για αυτό;

Του απάντησα δίχως να το σκεφτώ, όπως πιστεύω θα απαντούσε και ο Γέρων Πορφύριος.

- Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, που είναι ένας μεγάλος Άγιος της Ορθοδοξίας είπε: "Θα προσπαθούν να το λύσουν με την πέννα, μα δεν θα μπορούν. 99  φορές με τον πόλεμο και μια με την πέννα". «Πάντως εμείς, είμαστε με την πέννα», συμπλήρωσα.

Οι Έλληνες πιστεύω ότι είχαν την ευλογία να τους στείλει ο Θεός μια αποκαλυπτική προσωπικότητα όπως ο Γέρων Πορφύριος για να μας δείξει τον τρόπο και τον δρόμο για να αποφύγουμε συμφορές και δυσκολίες.

Εναπόκειται σε εμάς πως θα διαχειριστούμε την παρακαταθήκη που μας άφησε και να μην περιμένουμε το πλοίο να συγκρουστεί με το παγόβουνο.

Αν ενεργούμε ο καθένας από μόνος του και ξεκομμένοι από τον Χριστό, είναι σίγουρο τότε ότι θα πούμε αυτό που είπε ο άγιος γέροντας: «Μπορεί όμως, με το σχέδιο τού Θεού, να έρθει, να έρθει ώστε οι άνθρωποι ν' αποκτήσουν μία επίγνωση, να ιδούνε το χάος ολοζώντανο μπροστά τους, να πούνε: Έ! Πέφτουμε στο χάος, χανόμαστε. Όλοι πίσω, όλοι πίσω, γυρίστε πίσω, πλανηθήκαμε. Και να έρθουνε πάλι στο δρόμο τού Θεού και να λάμψει η Ορθόδοξος πίστις».

Οι τελευταίες ημέρες του Γέροντα Πορφυρίου ήταν και οι πλέον αποκαλυπτικές για τα πνευματικά του παιδιά αλλά και για όλη την ανθρωπότητα. Ο γέροντας μας μάζεψε στο κελί του στα Καυσοκαλύβια και μας είπε: «Δεν μου αρέσει να προφητεύω αλλά θα σας πω μια προφητεία».

Ο Γέροντας μας μίλησε για το τι θα συμβεί στην  Ελλάδα και ποιο είναι το μέλλον της. Ήταν αποκαλυπτικός για το μέλλον της Ελλάδας. Όλα αυτά πλέον άρχισαν να πραγματοποιούνται. Σήμερα ζούμε όλα όσα μας είπε και που άρχισαν να πραγματοποιούνται με ακρίβεια.

Η μεγαλύτερη αποκάλυψη του Θεού ήταν  το τελευταίο βράδυ της ζωής του, όταν για μισή ώρα περίπου προσευχόταν με την αρχιερατική προσευχή του Ιησού «Ίνα ώσιν εν»...

Αυτή η προσευχή είναι και η μεγαλύτερη παρακαταθήκη του Χριστού στο ανθρώπινο γένος. Το να γίνει πράξη η ενότητα της ανθρωπότητας με τον Θεό.  

Ιερομόναχος π. Γεώργιος Καυσοκαλυβίτης

Ιερά Καλύβη Ζωοδόχου Πηγής,

Ιερά Σκήτη Αγίας Τριάδος Καυσοκαλυβίων Αγίου Όρους 

 

     

 

Χριστέ μου, που είσαι;

Γιατί δεν επεμβαίνει ο Θεός μέσα στην Ιστορία για να αποδώσει το δίκαιον;
Πού είναι ο Θεός;
Γιατί δεν βοήθησε αυτό το αεροπλάνο που έπεσε με τους 63 ανθρώπους;
Γιατί εκείνο, γιατί εκείνο…;
Γιατί αφήνει να πεθαίνουν παιδιά και να γίνονται σκέλεθρα τα παιδιά από την πείνα;
Γιατί δεν επεμβαίνει ο Θεός; "
και λέγεται Θεοδικία, ως να καλείται σε δίκη ο Θεός, για αυτήν την κατάσταση της Ιστορίας. Γιατί δηλαδή ο Θεός δεν επεμβαίνει μέσα εις την Ιστορία.

Αυτό το πρόβλημα είναι ψευδοπρόβλημα, διότι αν μελετήσει κανείς καλύτερα το λόγο του Θεού, δεν υπάρχει το θέμα της Θεοδικίας, γιατί παρέδωσε στα χέρια μας ο Θεός τη διαχείριση του εαυτού μας και των κοινωνιών μας, και της Ιστορίας.
Ο Θεός αγαπητοί μου δεν είναι χωροφύλακας, να κάθεται απο πάνω και να λέει:
Α! Έλα εδώ, έλα εδώ... τι έκανες; τι έκανες; ΜΠΑΠ, Άρπα την!!!
Δεν είναι ο Θεός χωροφύλακας. Θυμηθείτε κάποιες παραβολές που φεύγει, παραδίδει λέγει τα τάλαντα ας πούμε και φεύγει.
Γυρίζει..., για να λογαριαστεί. Θα έρθει ο Κύριος, αλλά τώρα σε αφήνει διαχειριστή! Διαχειριστή της Ιστορίας!!!

Μην λοιπόν φορτώνουμε στον Θεό το γιατί δεν επεμβαίνει. Ο Θεός είναι πανταχού παρών, βλέπει τα πάντα, ξέρει τα πάντα, ξέρει και τους δικούς του.
Αλλά... αλλά δεν επεμβαίνει γιατί δεν είναι χωροφύλακας και ακόμη είναι εκείνο το φοβερό που λέει ο ψαλμωδός:
"Ινα τι ευοδούται ο ασεβής". Για πιο λόγο προκόβει ο ασεβής;
Ο ευσεβής όλο άρρωστος είναι, φτωχός είναι, τούτο, κείνο... Ενώ ο ασεβής; Προκόβει, έχει υγεία. Ξέρετε πόσα σημεία λέγεται αυτό εις την Παλαιά Διαθήκη και ιδίως εις τους ψαλμούς;

Γιατί λοιπόν ο Θεός δεν επεμβαίνει μέσα στην Ιστορία για να αποδώσει το δίκαιον;
"Ινα τι ευοδούται ο ασεβής;" Είναι ο πειρασμός της "απουσίας" του Θεού.
Τη λέξη απουσία τη βάζω εντός εισαγωγικών. Δεν απουσιάζει ο Θεός, έτσι εμείς το καταλαβαίνουμε ότι απουσιάζει ο Θεός.

Θα ήθελα να σας έλεγα ένα πολύ ωραίο παράδειγμα με τον Μέγα Αντώνιο:
Όταν πρωτοξεκίνησε να γίνει ασκητής είχε πάρα πολλούς πειρασμούς, φοβερούς πειρασμούς. Ήταν 18 χρονών παιδί και πήγε σε ενα τάφο, θολωτόν εννοείται, όπως ήταν την εποχή εκείνη πολλοί θολωτοί τάφοι, για να μείνει εκεί κάποιο καιρό.
Εκεί οι δαίμονες τον ετάραξαν. Μέχρι τον έδερναν, μέχρι τον εξεφόβιζαν με πολλούς τρόπους, με φωνές, με τούτα, με κείνα.
Ο Άγιος Αντώνιος έμενε σταθερός. Τον τρομοκρατούσαν για να γυρίσει πίσω.
Εκεί λοιπόν στον τάφο, που ηγωνίζετο και έτρωγε ξύλο και τα λοιπά, φώναζε: "Χριστέ μου, που είσαι; Χριστέ μου, που είσαι;"Ούτε φωνή ούτε ακρόασης. Πέρασαν αρκετές ημέρες και οι πειρασμοί πέρασαν.
Κάποια στιγμή λέγει:
- Χριστέ μου, που είσαι;
- Εδώ είμαι, Αντώνιε, ακούει μια φωνή, του Χριστού.
- Που ήσουν όταν σε φώναζα;
- Σε έβλεπα να αγωνίζεσαι.
Βλέπετε παρακαλώ; Αυτό το παράδειγμα του Μεγάλου Αντωνίου είναι εύγλωττη απάντηση στο πρόβλημα της Θεοδικίας!


Αρχιμ. Αθαν. Μυτιλιναίου ομιλία

ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΕΝΤΡΟΥ ΝΕΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟ 2013-2014

Καλά Χριστούγεννα!!

Στις 15 του Νοέμβρη αρχίζουμε τον εορτασμό των Χριστουγέννων στην Ορθόδοξη  Εκκλησία.

 

Έξω στον "κόσμο", οι έμποροι στολίζουν τις βιτρίνες των καταστημάτων και οι εταιρίες δώρων αρχίζουν τον κατακλυσμό των διαφημίσεων. Και στις δύο περιπτώσεις, "Χριστούγεννα" = κάντε δώρα, πάρτε δώρα, στολίστε, αγοράστε, κ.τ.λ. Σκοπός των εμπορικών στολισμών & του κατακλυσμού των διαφημίσεων, να αυξήσουν οι έμποροι το (δικό τους) οικονομικό κέρδος. (Κακό είναι; Κακό γίνεται όταν κάποιος ξεχνάει το Χριστό, ξεχνάει ακόμα και τον άνθρωπο, και θυμάται  κι αγαπάει μόνο τα λεφτά, σαν τον Εμπενίζερ Σκρουτζ - κατά τα άλλα χρειάζεται κι ο γιορτινός διάκοσμος και στο σπίτι μας και στο μαγαζί μας, αλλά για να φανερώσει το Φως που έχουμε μέσα μας, όχι για να το αντικαταστήσει).

Η Εκκλησία επίσης ξεκινάει την πορεία προς τα Χριστούγεννα και σκοπός της είναι το (δικό μας) πνευματικό κέρδος, το αιώνιο κέρδος, η αιώνια ζωή μας. Η Εκκλησία μάς προσκαλεί να απλώσουμε το χέρι & να πάρουμε το Χριστό - μας καλεί στα γενέθλια της Νέας Ανθρωπότητας, αυτής που ενώνεται με το Χριστό και γι' αυτό έχει χαρά, δεν αναζητά τη χαρά στα δώρα, τα στολίδια και τις λιχουδιές.

Ο ορθόδοξος χριστιανός χαίρεται βαθιά και πολύ τα Χριστούγεννα, επειδή ο Θεός έγινε άνθρωπος, για να γίνουμε εμείς οι άνθρωποι θεοί (άγιοι, φωτεινά όντα γεμάτα αγάπη, ενωμένα με τον απόλυτα Φωτεινό Τριαδικό Θεό διά του Χριστού). Κι επειδή χαίρεται, εκφράζει τη χαρά του με τα στολίδια, τα δώρα και το (οικογενειακό) γιορταστικό τραπέζι.

Ο κόσμος (που δεν έχει ή δε θυμάται την ορθοδοξία) φορτώνεται δώρα, στολίδια και λιχουδιές για να νιώσει χαρά, επειδή δεν έχει χαρά μέσα στην καρδιά του! Γι' αυτό τα Χριστούγεννα στον πρώην χριστιανικό δυτικό κόσμο είναι μια τραγική γιορτή, με αυξημένα τα ποσοστά αυτοκτονιών: επειδή ο πρώην χριστιανός, αν δεν έχει συντροφιά ν' απαλύνει τη μοναξιά του, δεν αντέχει που βλέπει αυτό το φανταχτερό (και καταναλωτικό, αποθέωση του Shoping) χρώμα που απλώνεται παντού, η ζήλεια τον οδηγεί σε απόγνωση και δυστυχία. Ενώ ο χριστιανός, ακόμη κι αν δεν έχει φιλική ή συγγενική συντροφιά, έχει τη συντροφιά εκείνων που αγρυπνούν στις εκκλησίες, όπου πηγαίνει κι αυτός και προσεύχεται μαζί τους (κάπου στην πόλη σου θα υπάρχει κάποιος ναός ή μοναστήρι, όπου γίνεται σαρανταλείτουργο αυτές τις μέρες, δηλαδή κάθε μέρα -συνήθως κάθε βράδυ- λειτουργία). Ακόμη κι αν δεν έχει ανθρώπινη συντροφιά, έχει για συντροφιά το Χριστό, το ξεχωριστό άγιο Μωρό, που το έχω συντροφιά μου καθώς προσεύχομαι, καθώς γονατίζω, καθώς ανάβω το κερί μου, καθώς μεταλαβαίνω το άγιο Σώμα και το πολύτιμο Αίμα Του! Χριστιανισμός = πάντα με συντροφιά. Αυτό άλλωστε είναι κι ο παράδεισος. 

[Από εδώ είναι κι η συνήθεια τα Χριστούγεννα να "θυμόμαστε" τους μοναχικούς ανθρώπους, να τους επισκεπτόμαστε ή να τους καλούμε κ.τ.λ. Είναι κάτι σημαντικό κι αυτό, αλλά φυσικά δε φτάνει και δεν πρέπει ν' αποκοιμίζει τη συνείδησή μας για... όλο τον υπόλοιπο χρόνο].

Πώς μάς ετοιμάζει η Εκκλησία για τη μεγάλη ημέρα των Χριστουγέννων;

Από σήμερα, στις εκκλησίες ψέλνουμε χριστουγεννιάτικους ύμνους, και κυρίως τον ύμνο του μεγάλου ποιητή και μουσικού του Βυζαντίου, του αγίου Ρωμανού του Μελωδού, που λέει:

"Η Παρθένος σήμερα έρχεται προς το σπήλαιο, για να γεννήσει μυστηριωδώς τον προαιώνιο Θεό. Άγγελοι μαζί με βοσκούς δοξολογούν, μάγοι ταξιδεύουν μαζί μ' ένα αστέρι, για το ξεχωριστό Παιδί, τον προαιώνιο Θεό, που θέλησε να Τον δούμε".

Στ' αρχαία, ο ύμνος είναι:

"Η Παρθένος σήμερον τον προαιώνιον Λόγον εν σπηλαίω έρχεται αποτεκείν απορρήτως. Άγγελοι μετά ποιμένων δοξολογούσι, μάγοι δε μετά αστέρος οδοιπορούσι, βουληθέντα επωφθήναι παιδίον νέον, τον προ αιώνων Θεόν".

[Να εξηγήσω ότι ο στίχος "τον προαιώνιον Λόγον" εννοεί το Χριστό, ο οποίος ονομάζεται "Λόγος του Θεού" στην αρχή του κατά Ιωάννην ευαγγελίου. Και ότι η φράση "παιδίον νέον" σημαίνει "καινούργιο παιδί", αλλά μπορεί να έχει την έννοια καινούργιο = διαφορετικό από κάθε άλλο που γεννήθηκε μέχρι τώρα, γι' αυτό το μετέφρασα "ξεχωριστό".]

Η Εκκλησία επίσης αρχίζει την ετοιμασία για τη γιορτή των Χριστουγέννων με τη ν είσοδό μας στη "Μικρή Σαρακοστή", δηλ. τη νηστεία που αρχίζει 15 Νοέμβρη και λήγει τα Χριστούγεννα.

Είναι μια χαρούμενη νηστεία - σε αντίθεση με τη Μεγάλη Σαρακοστή, που είναι πένθιμη νηστεία, επειδή οδηγεί στη Μεγάλη Εβδομάδα και στο Πάθος του Χριστού. Τώρα είναι μια χαρούμενη νηστεία, γι' αυτό και είναι "ελαφρύτερη", δηλαδή μπορούμε να φάμε ψάρια ("κατάλυσις ιχθύος"), ενώ τη Μεγάλη Σαρακοστή τρώμε ψάρια μόνο 2 φορές: του Ευαγγελισμού και των Βαΐων.

Ανοίγοντας λοιπόν μια περίοδο, όπου αντικαθίσταται το κρέας με το ψάρι, η σαρακοστή αυτή έχει ΚΑΙ οικολογικό μήνυμα, αλλά και αξία για την υγεία μας. Και είναι μια ευκαιρία ν' αρχίσει να σου αρέσει το ψάρι -να το βλέπεις με άλλο μάτι- και να μη θες κρεατάκι σε καθημερινή βάση. Το να θέλουμε κρέας κάθε μέρα είναι και ανθυγιεινό, αλλά και δηλώνει απληστία. Άσε τώρα που έχουν βγει διάφορα νηστίσιμα εδέσματα που είναι ακριβότερα από τα κρεατικά - δε μιλάμε για τέτοιες διατροφικές συνήθειες, πολύ δαπανηρές, όταν μιλάμε για νηστεία εδώ πέρα.

Τα Χριστούγεννα λοιπόν είναι μια γιορτή χαράς, δηλαδή μια πρόσκληση αγιότητας. Εννοείται πως κάθε μέρα (όπως κι όλο το χρόνο) είσαι καλεσμένος στη θεία Μετάληψη και την εξομολόγηση, δύο άλλες μεγάλες πηγές χαράς!

Η θεία Μετάληψη είναι πηγή μεγάλης χαράς, γιατί φέρνεις μέσα σου το Σώμα + Αίμα του Χριστού και ενώνεσαι μαζί Του. Η εξομολόγηση είναι πηγή μεγάλης χαράς, γιατί λευκαίνεις ξανά τη μαυρισμένη στολή της ψυχής σου και την κάνεις φωτεινή. Παντού υπάρχει χαρά! Ορθοδοξία = αυτό που λένε οι παππούδες μας "χαρά Θεού"!

Ωστόσο, μέσα σ' αυτή τη χαρά, έχω 2 λόγους να είμαι και θλιμμένος: ο ένας λόγος είναι ότι υπάρχουν άνθρωποι που πονάνε ή πεινάνε, άνθρωποι που έχουν πέσει θύματα βίας ή αδικίας κ.τ.λ. Κι ο άλλος λόγος είναι ότι είμαι πολύ αμαρτωλός, γεμάτος πάθη και ελαττώματα, ανάξιος να πλησιάσω το Χριστό, που είναι απόλυτα καθαρός και φωτεινός. Αλλά ΑΚΡΙΒΩΣ ΓΙ' ΑΥΤΟ υπάρχουν οι γιορτές, η νηστεία, η θεία Μετάληψη και η εξομολόγηση, για να ανοιχτώ προς το Θεό και να πάρω βοήθεια να πολεμήσω τα πάθη μου και να γίνω φωτεινός και αντάξιος του Χριστού μου! Κι έτσι (τότε - τότε μόνο) θα μπορέσω και να βοηθήσω τους αδελφούς μου τους πονεμένους, γιατί θα μπορώ να κάνω θυσίες γι' αυτούς, από τη θυσία χρήματος μέχρι τη θυσία να ξαγρυπνήσω ένα βράδυ να προσεύχομαι γι' αυτούς. Αγάπη = τι θυσίες μπορείς να κάνεις για κάποιους.

Θάρρος λοιπόν: είμαι αμαρτωλός, αλλά ο Χριστός με κάλεσε. Όχι για να μου πάρει κάθε πόνο (κι όταν καθαριστώ ψυχικά, πάλι θα υπάρχουν άνθρωποι που πονάνε, άρα πάλι θα υπάρχει για μένα μια αιτία θλίψης), αλλά για να μεταμορφώσει τη θλίψη μου σε δύναμη για τη δική μου σωτηρία και τη βοήθεια του πλησίον μου.

 

Πολλά είπαμε & δε χρειάζεται να πούμε άλλα. Το νόημα της νηστείας, όπως και το νόημα της θείας Μετάληψης και της εξομολόγησης (γιατί υπάρχουν;) θα το βρεις, φίλε και φίλη μου, ΕΔΩ. (Πότε νηστεύουμε γενικά, όλο το χρόνο, δες εδώ).

Και επαναλαμβάνω κάτι, που έχουμε πει σ' αυτό το blog από την αρχή: ΕΛΑ ΟΠΩΣ ΕΙΣΑΙ! Όπως κι αν είσαι ντυμένος, χτενισμένος ή βαμμένος, αλλά όπως κι αν είναι η ψυχή σου, όσο αμαρτωλός και πονεμένος κι αν είσαι, ΕΛΑ ΟΠΩΣ ΕΙΣΑΙ! Μάλιστα όσο πιο πολύ ΝΟΜΙΖΕΙΣ ότι "δεν κάνεις" για την εκκλησία, για την προσευχή, για την εξομολόγηση ή τη θεία Μετάληψη, τόσο περισσότερο κάνεις! Τόσο περισσότερο σε καλεί ο Χριστός, που δεν κρίνει, μόνο γιατρεύει.

Η εκκλησία είναι το σπίτι σου, το καταφύγιό σου, ακόμη κι αν ο παπάς της ενορίας σου "δεν είναι εντάξει", θα βρεις έναν άλλο παπά στη διπλανή ενορία ή σε μια μακρινή ενορία, ή έναν απλό χριστιανό (τον παππού σου, τη γιαγιά σου, ένα γείτονα που τον περιφρονούσες ώς τώρα γιατί τον θεωρούσες "θρησκόληπτο", μια θεία που τη θεωρούσες "θεούσα") και εσύ κι αυτός μαζί θα γίνεται Εκκλησία και θ' ανάψετε το κερί σας (σαν ένα ελάχιστο δώρο) με ταπείνωση και αγάπη μπροστά στην Αγία Τράπεζα.

ΚΑΛΟ ΑΓΩΝΑ, λοιπόν, αδερφέ μου αγαπημένε, αδερφέ μου αμαρτωλέ σαν κι εμένα - ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ!!